Przy zakupie mieszkania zwracamy uwagę na wiele czynników, które mogą zaważyć na atrakcyjności danej nieruchomości i na komforcie jej użytkowania. Sprawdzamy, jaki jest metraż mieszkania, na którą stronę wychodzą okna, jaka jest szerokość schodów, czy nie psuje się winda itd. Warto jednak zainteresować się także tym, czy danym budynkiem lub zespołem budynków zarządza spółdzielnia mieszkaniowa czy wspólnota. Jakie zalety i wady mają te rozwiązania?

Charakterystyka spółdzielni mieszkaniowych

Nie da się ukryć, że spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego stanowi najbardziej rozpowszechnioną formę własności nieruchomości w Polsce. Wynika to z faktu, że spółdzielnie mieszkaniowe wywodzą się jeszcze z czasów PRL-u. Jakie są zasady funkcjonowania takich spółdzielni?

Spółdzielnie mieszkaniowe działają na prawach podmiotu gospodarczego, dzięki czemu nie tylko mogą wydawać swoje środki np. na przeprowadzanie remontów, lecz również mają możliwość zaciągania na nie kredytów. Spółdzielnie nie ograniczają się swoim zasięgiem do jednego bloku, lecz najczęściej obejmują całe osiedla. W związku z działaniem na znacznie szerszym obszarze spółdzielnia rzadko kiedy uwzględnia potrzeby pojedynczych mieszkańców. Z drugiej strony dzięki tak dużej sile i znacznej liczbie członków spółdzielnia mieszkaniowa ma dużo większe możliwości działania w przypadku dużych projektów lub inwestycji.

Jakie są wady i zalety spółdzielni mieszkaniowej? Do wad zaliczyć trzeba rozbudowaną administrację. Duża liczba pracowników, kierowników i prezesów oznacza większe koszty dla mieszkańców. Zwiększona biurokracja wiąże się z wyższymi opłatami administracyjnymi. Musimy również pamiętać o tym, że spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nie gwarantuje nam prawa własności w odniesieniu do budynku i gruntu, który do niego przynależy. Jeśli chodzi o zalety, spółdzielnie z racji swojej wielkości najczęściej otrzymują bardzo atrakcyjne oferty od dostawców mediów i firm prowadzących prace remontowe.

Charakterystyka mieszkań wspólnotowych

Wspólnoty mieszkaniowe istnieją na polskim rynku mieszkaniowym od 1994 roku. Między mieszkaniami wspólnotowymi i spółdzielczymi występuje wiele różnic. Przede wszystkim należy zauważyć, że aby stać się członkiem spółdzielni, właściciel mieszkania musi pokonać naprawdę długą drogę formalnoprawną. W przypadku posiadania mieszkania w budynku, w którym istnieje wspólnota, jej członkiem stajemy się automatycznie. Co to oznacza? Nie tylko wygodę i brak formalności, lecz również bezpośredni wpływ na to, jak będzie ona funkcjonowała. Wspólnoty odróżnia od spółdzielni również to, że obejmują najczęściej tylko jeden budynek. W związku z tym członków wspólnoty jest najczęściej zaledwie kilkudziesięciu. Oznacza to większą sprawność działania i większy wpływ na podejmowane decyzje.

Jakie są inne zalety wspólnoty mieszkaniowej? Wymienić trzeba przede wszystkim prawo własności nieruchomości, obejmujące również proporcjonalny udział w częściach wspólnych nieruchomości (klatki schodowe, korytarze, grunt itd.). Nie można również zapominać o tym, że członkowie wspólnoty mają większą kontrolę nad wspólnym budżetem niż członkowie spółdzielni mieszkaniowej. Niestety wspólnota mieszkaniowa ma również pewne wady. Ze względu na potencjalne konflikty między mieszkańcami mogą występować pewne problemy z podejmowaniem decyzji w ramach wspólnoty. Ponadto wspólnota nie jest tak atrakcyjna dla dostawców i podwykonawców, co może oznaczać wyższe koszty usług. Dodatkowe wydatki związane są z koniecznością zatrudnienia przez wspólnotę zarządcy budynku lub firmy administrującej. Koszty administracyjne nie są jednak tak wysokie jak w przypadku spółdzielni mieszkaniowej.